Anonimiseren, redigeren of pseudonimiseren volgens AVG

De wet AVG zegt dat alle persoonsgegevens die informatie bevatten over zogenaamde natuurlijke identificeerbare personen niet publiektoegankelijk mogen zijn. Als gevolg van deze privacywetgeving ontwikkelde wij redigeer- of anonimiseersoftware die ervoor zorgt dat uw persoonsgegevens geanonimiseerd worden en niet meer openbaar toegankelijk zijn.

Dat kan op twee manieren gebeuren, door documenten te anonimiseren (ook wel redigeren genoemd) of door uw data te pseudonimiseren.

Anonimiseren, redigeren of pseudonimiseren volgens AVG – Het verschil tussen anonimiseren en pseudonimiseren

De termen anonimiseren en pseudonimiseren worden nog wel eens door elkaar gebruikt. Toch zijn het twee geheel verschillende methoden om gegevens te verbergen.

Bij anonimiseren (of “redigeren”) worden de persoonsgegevens verwijderd.
Bij pseudonimiseren worden uw persoonsgegevens vervangen.

Wanneer het om privacygevoelige informatie gaat heeft het verwijderen van gegevens voor ons, als specialisten, de voorkeur boven het pseudonimiseren van gegevens. Met de voortschrijdende technieken kunnen uw gegevens, wanneer deze alleen gepseudonimiseerd zijn, alsnog tevoorschijn gehaald worden. Dat zal echter niet lukken, wanneer gegevens geanonimiseerd zijn – omdat gegevens er simpelweg niet meer staan.

Bij anonimiseren is het proces niet meer terug te draaien. Gegevens zijn volledig en onomkeerbaar verwijderd. Dat kan uiteraard ook een nadeel zijn, maar let wel…  degene die dergelijke gegevens werkelijk nodig heeft voor bepaalde onderzoeken, kan deze nog altijd terugvinden in de originelen, die niet openbaar zijn gemaakt en daarom niet onder de AVG wetgeving vallen.

Anonimiseren, redigeren of pseudonimiseren volgens AVG – Wat is anonimiseren 

Anonimseren betekent dat persoonsgegevens, zoals naam, adres, woonplaats, mobiele telefoonnummer, privé-emailadres, handtekening of paraaf worden verwijderd uit een te publiceren document. Publiektoegankelijk documenten mogen geen gegevens bevatten die direct of indirect naar een natuurlijk persoon te herleiden zijn. Anonimiseren wordt overigens ook wel redigeren genoemd, afgeleid van het Engelse woord ‘redacting’.

Zoals eerder aangegeven is het proces van anonimiseren een onomkeerbaar proces: weg is ook echt weg. Geanonimiseerde gegevens zijn in dat gepubliceerde document niet te vinden of terug te halen.

Niet alle gepubliceerde persoonsgegevens hoeven echter geanonimiseerd te worden. Een uitzondering geldt bijvoorbeeld als het gaat over personen die zijn overleden. Ook bedrijfsgegevens of gegevens van organisaties hoeven niet geanonimiseerd te worden, omdat dit geen natuurlijke personen zijn.

Toch is er ook een “grijs gebied” binnen de wereld van het anonimiseren. Niet altijd is even duidelijk wat er wel geanonbimiseerd mag – of moet – worden. Bijvoorbeeld als het gaat over personen met een publieke functie, zoals burgermeesters, wethouders. Dit zijn functies en in feite geen natuurlijke personen, want  het gaat om publieke personen. Toch willen de meeste gemeenten dat deze gegevens worden verwijderd…

Hoe gaat anonimiseren in zijn werk

Anonimiseren wordt soms wat oneerbiedig ook wel “zwartlakken” genoemd. Toch houdt correct anonimiseren beduidend meer in, dan alleen het zwart maken van woorden of zinnen in een document.

Het op de juiste wijze anonimiseren is vakwerk en vraagt om expertise en inzicht. Dit geldt zeker wanneer het gaat om regelgeving zoals de Wkpb, waarbij op dezelfde bladzijde het ene adres beslist niet mag worden weggehaald, omdat het daar juist om gaat, maar waar andere adresgegevens juist niet toegankelijk mogen zijn.

Het ene adres moet leesbaar en te vinden zijn, maar een ander adres moet wel weg omdat het een privéadres van een natuurlijk persoon is. Hoe al deze processen precies in z’n werk gaan, wordt duidelijker als we weten wat het verschil is tussen ‘leestekst’ en ‘zoektekst’ – zoals bijvoorbeeld het geval is bij de “twee lagen: van een doorzoekbare PDF.

Het verschil tussen leestekst (image) en zoektekst (pdf)